Giá vàng chợ đen sắp chạm ngưỡng 200 triệu/lượng: nhà vàng đóng cửa, người dân Hà Nội xếp hàng cả ngày không có mà mua

Giữa cảnh người dân Hà Nội xếp hàng dài chờ mua vàng và các nhà vàng đồng loạt “đóng cửa” vì hết hàng, thị trường đang chứng kiến tình trạng hai mặt bằng giá chưa từng có: giá vàng chợ đen vọt lên 170 triệu đồng/lượng, cao hơn niêm yết 10–12 triệu đồng/lượng. Sau hơn một thập kỷ “độc quyền vàng miếng”, Việt Nam đứng trước ngã rẽ lớn – cải cách chính sách và lập sàn giao dịch vàng quốc gia để đưa vàng trở lại khuôn khổ thị trường.

Giá vàng nhẫn chạm mức 154 triệu đồng/lượng, thị trường chợ đen gần chạm ngưỡng 170 triệu đồng/lượng

Theo ghi nhận của PV Dân Việt cuối giờ sáng ngày 16/10 trên “phố vàng” Trần Nhân Tông (Hà Nội), đông đảo người dân tiếp tục “vây quanh” các cửa hàng Bảo Tín Minh Châu, Phú Quý,… chờ mua vàng. Mặc dù vậy, các nhà vàng đều thông báo tạm dừng bán do nhu cầu mua quá lớn và sẽ sắp xếp mở bán trở lại trong thời gian sớm nhất.
Bảo Tín Minh Châu thông báo dừng bán do tạm hết hàng các sản phẩm vàng nhẫn và vàng miếng. Ảnh: Thái Nguyễn
Một nhân viên tại cửa hàng Bảo Tín Minh Châu (29 Trần Nhân Tông, Hà Nội) cho biết, cửa hàng sáng nay 16/10 tạm dừng bán và có thể trong chiều nay sẽ mở bán tương tự ngày hôm qua. Do nhu cầu cao và giá tăng mạnh, cửa hàng chỉ bán ra cho mỗi khách 1 lần giao dịch trong 2 ngày liên tiếp.

“Chiều qua, 2 cửa hàng trên phố Trần Nhân Tông mở bán và phát ra hơn 300 phiếu cho người dân xếp hàng mua vàng. Tùy từng thời điểm, người dân sẽ được mua từ 1 – 5 chỉ vàng nhân/người. Và những người giao dịch thành công, nếu muốn mua tiếp phải chờ 2 ngày sau đó”, nhân viên tại Bảo Tín Minh Châu chia sẻ.

Tương tự trên phố Trần Nhân Tông, cửa hàng Phú Quý cũng dừng bán các sản phẩm vàng và bạc đầu tư. Cửa hàng chỉ nhận khách đến lấy vàng đã giao dịch và có giấy hẹn từ trước đó.
Phú Quý tiếp tục tạm dừng bán ra các sản phẩm vàng và bạc. Ảnh: Thái Nguyễn
Tại thời điểm 10 giờ 30 phút sáng 16/10, tại Bảo Tín Minh Châu, vàng nhẫn tròn trơn niêm yết giá 151 – 154 triệu đồng/lượng, tăng mạnh 1,7 triệu đồng/lượng ở hai chiều mua – bán so với đầu giờ sáng.

Trong khi, giá vàng SJC giao dịch mua – bán ở mức 148,1 – 149,1 triệu đồng/lượng (mua – bán), tăng mạnh 2,1 triệu đồng/lượng ở chiều mua vào và tăng mạnh 1,1 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra so với đầu giờ sáng. Chênh lệch giữa 2 chiều mua – bán mỗi lượng ở mức 1 triệu đồng.

Giá vàng miếng SJC tại Tập đoàn Doji trên thị trường Hà Nội giao dịch ở quanh mức 147,1 – 149,1 triệu đồng/lượng (mua – bán), tăng mạnh 1,1 triệu đồng/lượng ở cả chiều mua vào và chiều bán ra so với đầu giờ sáng. Chênh lệch mua bán ở mức 2 triệu đồng/lượng.

Giá vàng miếng SJC tại Phú Quý giao dịch quanh mức 146,5 – 149,1 triệu đồng/lượng (mua – bán), tăng mạnh 1,1 triệu đồng/lượng ở cả chiều mua vào và chiều bán ra so với đầu giờ sáng. Chênh lệch giữa 2 chiều mua – bán mỗi lượng ở mức 2,6 triệu đồng/lượng.

Trong khi thị trường chính thức khan hàng thì thị trường chợ đen lại hét giá cao ngất ngưỡng. Cụ thể vàng SJC bán ra 169 triệu đồng/lượng, vàng miếng BTMC: 164.5 triệu đồng/lượng, vàng miếng Doji: 160.7 triệu đồng/lượng và vàng 999.9: 152.5triệu đồng/lượng khiến thị trường vàng chính thức hình thành thị trường vàng hai giá.
Người dân ngồi “xuyên trưa” chờ mua vàng bất chấp cửa hàng dừng bán. Ảnh: Thái Nguyễn

Lý giải Nguyên nhân giá vàng tăng kỷ lục và tình trạng “hai mặt bằng giá” ở Việt Nam

Giá vàng thế giới giao ngay trên thị trường châu Á lúc 12 giờ 40 ngày 16/10 (giờ Việt Nam) giao dịch ở quanh ngưỡng 4.208 USD/ounce. Trước đó, thời điểm 10 giờ sáng cùng ngày, giá vàng đạt ngưỡng kỷ lục 4.242 USD/ounce.
Nguồn: Trading Economics
Theo Kitco News, thị trường vàng tiếp tục cho thấy những yếu tố cơ bản vững chắc, hỗ trợ giá vàng đạt mức cao kỷ lục vượt mức 4.200 USD/ounce. Tuy nhiên, một điều thị trường đang thiếu là lực bán, vì nhiều nhà đầu tư không thấy cần thiết phải chốt lời trong bối cảnh đà tăng mạnh mẽ này.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với Kitco News, ông John Merrill, Nhà sáng lập, Chủ tịch kiêm Giám đốc thông tin của Tanglewood Total Wealth Management cho biết, vàng hiện chiếm khoảng 12% tổng danh mục đầu tư của ông – một vị thế vượt trội so với mục tiêu phân bổ 10%.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục nắm giữ vàng và thường tái cân bằng vào cuối năm, vì vậy chúng tôi sẽ xem xét vàng vào thời điểm đó, bất kể giá tăng hay giảm. Nợ công toàn cầu gia tăng hiện là yếu tố lớn nhất thúc đẩy nhu cầu mua vàng. Các nhà đầu tư đang rất muốn bảo vệ tài sản của mình khi các loại tiền tệ pháp định trên toàn cầu mất sức mua”, ông Merrill nhận định.

Ông Merrill cũng cho rằng, vàng đã trở thành lựa chọn thay thế vì không ai có một loại tiền tệ đủ lớn, đủ ổn định hoặc đủ tự do để hoạt động như một loại tiền tệ dự trữ.
Giá vàng tăng được thúc đẩy bởi kỳ vọng Fed hạ lãi suất và những lo ngại gia tăng về căng thẳng thương mại Mỹ – Trung
Ngoài ra, giá vàng tăng được thúc đẩy bởi kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục hạ lãi suất và những lo ngại gia tăng về căng thẳng thương mại Mỹ – Trung. Căng thẳng thương mại Mỹ – Trung cũng góp phần tiếp sức cho đà tăng của kim loại quý này. Tổng thống Donald Trump cho biết Washington đang cân nhắc cắt giảm một số quan hệ thương mại với Trung Quốc.

Theo giới phân tích, bình luận ôn hòa của Chủ tịch Fed Jerome Powell cùng tình trạng chính phủ Mỹ đóng cửa một phần đã khiến giá vàng tăng tốc mạnh mẽ. Cụ thể, ông Powell cho biết thị trường lao động vẫn “yếu đi”, đồng thời nhấn mạnh việc điều chỉnh lãi suất sẽ được xem xét theo từng cuộc họp, nhằm cân bằng giữa rủi ro việc làm và lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu.

Vàng vốn được xem là kênh trú ẩn an toàn trong thời kỳ lãi suất thấp và bất ổn chính trị, kinh tế. Tính từ đầu năm, giá vàng đã tăng khoảng 60%, nhờ nhiều yếu tố cộng hưởng như mua vào mạnh từ các ngân hàng trung ương, dòng vốn ETF lớn, xu hướng phi USD hóa và tâm lý phòng thủ trước rủi ro toàn cầu. Đà tăng của vàng hiện còn mang tính “hiệu ứng đám đông”, khi nhà đầu tư tiếp tục đổ vốn chỉ vì sợ lỡ nhịp giá tăng.

Cùng với yếu tố giá thế giới vẫn tiếp tục tăng còn có lý do của thị trường vàng trong nước. Hiện tượng các cửa hàng vàng lớn phải “ngừng bán” giữa lúc giá chợ đen lập đỉnh 165 triệu đồng/lượng là tín hiệu rõ ràng rằng thị trường vàng Việt Nam đã đến giới hạn chịu đựng. Tình trạng này đã tạo ra “hai mặt bằng giá” – vàng chính thức và vàng tự do – phản ánh sự mất cân đối cung cầu, khi người dân có nhu cầu tích trữ vàng mạnh nhưng các doanh nghiệp lại hạn chế bán ra do thiếu nguồn nhập hợp pháp. Nếu không có cơ chế lưu thông và minh bạch mới, “hai giá” sẽ còn kéo dài, làm méo mó niềm tin thị trường và đẩy rủi ro đầu cơ lên cao.

Giới kinh doanh vàng cho rằng nguyên nhân sâu xa nằm ở cơ chế nhập khẩu và độc quyền sản xuất vàng miếng theo Nghị định 24/2012/NĐ-CP.

Suốt hơn 10 năm, Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng SJC, đồng thời kiểm soát chặt việc nhập khẩu vàng nguyên liệu. Trong khi đó, nhu cầu nắm giữ vàng vật chất trong dân vẫn rất lớn – ước tính trên 500 tấn vàng, tương đương hàng chục tỷ USD nằm ngoài lưu thông.

Chênh lệch giá giữa trong nước và thế giới vì thế không ngừng nới rộng: hiện vàng trong nước cao hơn giá thế giới khoảng 15 triệu đồng/lượng, mức kỷ lục trong nhiều năm.

Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP, sửa đổi Nghị định 24, cùng với Thông tư 34/2025/TT-NHNN hướng dẫn chi tiết, tạo cơ sở pháp lý mới cho hoạt động nhập khẩu, sản xuất và kinh doanh vàng trong nước.

Trọng tâm của cải cách là xây dựng sàn giao dịch vàng quốc gia, hướng đến minh bạch hóa giao dịch, chuẩn hóa nguồn cung, giảm tình trạng chợ đen và từng bước đưa vàng trong dân vào lưu thông hợp pháp.

Theo ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước đây là “thời điểm chín muồi” để Việt Nam hình thành một sở giao dịch vàng có quản lý.

Nếu được triển khai thận trọng, sàn giao dịch vàng sẽ là mắt xích cuối cùng giúp Việt Nam chuyển từ cơ chế quản lý hành chính sang quản lý bằng thị trường. Vàng khi đó không còn là “vật trú ẩn” rời rạc trong két của từng hộ gia đình, mà trở thành một phần của dòng vốn trong nền kinh tế.

Vàng luôn là tấm gương phản chiếu tâm lý của nền kinh tế. Khi giá vàng tự do vượt xa giá niêm yết, đó không chỉ là câu chuyện của cung cầu, mà còn là thước đo niềm tin. Sự minh bạch trong giao dịch sẽ thu hẹp chênh lệch hai giá, tạo niềm tin cho người dân vào đồng Việt Nam, đồng thời giảm áp lực lên thị trường ngoại hối.

Bằng việc tái thiết cơ chế quản lý, xây dựng sàn vàng quốc gia và khơi thông nguồn lực vàng trong dân, Việt Nam đang đứng trước cơ hội chuyển “nỗi ám ảnh vàng hai giá” thành một thị trường minh bạch, hiện đại – nơi vàng không còn là nỗi lo, mà trở thành nguồn lực cho tăng trưởng.