Giá vàng thế giới đang tăng mãi không ngừng, nhưng nhà đầu tư đừng quên: Đã từng có những cú rơi không kịp trở tay

Giá vàng thế giới đang ở giai đoạn hưng phấn hiếm có, liên tiếp phá đỉnh mới và vượt xa ngưỡng 4.300 USD/ounce, mức cao nhất trong lịch sử. Dòng tiền tiếp tục đổ mạnh vào kim loại quý khi thị trường lo ngại suy thoái, bất ổn địa chính trị và kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sắp cắt giảm lãi suất.

Ngày 17 tháng 10 năm 2025, chuyên trang An Ninh Tiền Tệ đăng tải bài viết với tiêu đề “Giá vàng thế giới đang tăng mãi không ngừng, nhưng nhà đầu tư đừng quên: Đã từng có những cú rơi không kịp trở tay”. Nội dung như sau:

Tuy nhiên, lịch sử đã không ít lần cho thấy: mỗi “cơn sốt vàng” đều đi kèm rủi ro đảo chiều dữ dội. Và những nhà đầu tư quên điều đó thường là những người phải trả giá đắt nhất.

Những cú “leo dốc thần tốc” rồi lao dốc khó lường

Ngày 5/9/2011, vàng thế giới đạt đỉnh lịch sử gần 2.000 USD/ounce, được xem là “tài sản trú ẩn tối thượng” giữa khủng hoảng nợ công châu Âu và chính sách nới lỏng tiền tệ ồ ạt của Fed. Nhưng chỉ hai năm sau, đỉnh cao ấy nhanh chóng sụp đổ.

Năm 2013, giá vàng giảm hơn 30% – mức lao dốc mạnh nhất trong hơn ba thập kỷ. Riêng quý II/2013, vàng mất tới 25% giá trị, và gần một nửa trong số đó chỉ diễn ra trong… hai ngày. Nguyên nhân đến từ kỳ vọng Fed sớm thu hẹp chương trình mua tài sản (QE), khiến giới đầu tư đồng loạt rút vốn khỏi tài sản không sinh lời. Các quỹ ETF vàng – vốn là “động cơ” đẩy giá đi lên – bắt đầu bán tháo ồ ạt, kéo giá lao dốc mạnh hơn nữa.

Cú sụt này khiến hàng triệu nhà đầu tư nhỏ lẻ thua lỗ nặng, còn các quỹ lớn buộc phải cơ cấu lại danh mục. Cú rơi năm 2013 trở thành bài học kinh điển: ngay cả vàng – biểu tượng của an toàn – cũng có thể lao dốc khi kỳ vọng thị trường đổi chiều.

Sau đỉnh năm 2011, giá vàng tiếp tục trượt dài suốt 4 năm, từ gần 2.000 USD xuống còn 1.050 USD/ounce cuối năm 2015 – mức giảm gần 44%. Trong thời gian này, vàng liên tục “dò đáy” bất chấp những nỗ lực hồi phục ngắn hạn.

Thực tế, lịch sử vàng từng chứng kiến nhiều đợt tăng nóng rồi điều chỉnh mạnh. Giai đoạn 1979–1980, giá vàng tăng vọt từ 200 USD lên hơn 850 USD/ounce chỉ trong hơn một năm, nhờ khủng hoảng dầu mỏ và lạm phát phi mã. Nhưng sau khi Fed mạnh tay nâng lãi suất, vàng mất hơn 60% giá trị, và phải mất gần một thập kỷ mới phục hồi.

Đến năm 2020, giữa đại dịch COVID-19, vàng lại được săn đón mạnh mẽ, chạm 2.070 USD/ounce – cao nhất trong gần 10 năm. Song chỉ vài tháng sau, khi vắc-xin và các gói kích thích kinh tế được tung ra, tâm lý rủi ro trở lại khiến vàng giảm nhanh gần 15%.

Biểu đồ ho thấy các đỉnh lớn và vùng điều chỉnh sau đó. (Nguồn: BlueHill Research)

Khi “sóng vàng” trở lại: Cần tỉnh táo giữa cơn hưng phấn

Vàng là tài sản đặc biệt – không tạo ra dòng tiền, không trả cổ tức, và giá của nó chủ yếu phản ánh tâm lý cũng như kỳ vọng của nhà đầu tư. Khi rủi ro dâng cao, dòng tiền đổ vào vàng như “bến đỗ an toàn”; nhưng khi kinh tế ổn định, vốn lại rút ra để tìm đến các kênh sinh lời khác như cổ phiếu, trái phiếu hoặc bất động sản.

Một yếu tố quan trọng khác là dòng vốn ETF. Chỉ cần các quỹ lớn đảo chiều, cung – cầu trên thị trường vật chất sẽ thay đổi tức thì. Giai đoạn 2013 là minh chứng rõ ràng: quỹ SPDR Gold Trust, quỹ vàng lớn nhất thế giới, đã bán ra hơn 400 tấn chỉ trong nửa năm, khiến giá rơi thẳng đứng.

Ở vùng giá kỷ lục hiện nay, vàng vẫn được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố: kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất, bất ổn địa chính trị, nhu cầu mua ròng của các ngân hàng trung ương và tâm lý trú ẩn gia tăng. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy không có đỉnh nào là vĩnh viễn.

Nhà đầu tư vì thế cần giữ kỷ luật và tỉnh táo trước “sóng vàng” mới. Trước hết, vàng không phải kênh đầu tư tuyến tính, mà luôn vận động theo chu kỳ tăng – giảm rõ rệt, phụ thuộc vào lãi suất, USD và tâm lý thị trường. Việc dùng đòn bẩy hoặc “tất tay” ở vùng giá cao có thể khiến rủi ro khuếch đại khi thị trường đảo chiều.

Thay vì coi vàng là “tấm khiên bất tử”, hãy xem đây là công cụ cân bằng rủi ro trong danh mục – giúp bảo vệ giá trị tài sản khi biến động kinh tế xảy ra.

Như lời một chuyên gia của LBMA từng nói: “Vàng không phản bội ai – nhưng ai tin rằng vàng chỉ biết đi lên, sớm muộn cũng tự phản bội chính mình.”

Báo Lao Động cũng đăng tải bài viết với tiêu đề “Giá vàng tăng kỷ lục, dấy lo ngại khan hiếm vàng toàn cầu”. Nội dung như sau:
Xuất hiện lo ngại khan hiếm vàng giữa lúc giá vàng tăng không ngừng. Ảnh: COMEX
Trong cuộc phỏng vấn với Kitco News, ông Josh Phair, Giám đốc điều hành Scottsdale Mint – xưởng đúc vàng bạc hàng đầu của Mỹ – tiết lộ những biến động chưa từng có trong thị trường vàng và bạc toàn cầu.

Dòng vàng ồ ạt rời London, chảy về New York

Ông Phair cho biết, các ngân hàng và quỹ đầu tư lớn đang gấp rút chuyển phần lớn dự trữ vàng của họ về Mỹ. “Mục tiêu là đưa toàn bộ kim loại về trong nước” – ông nói, ám chỉ việc nhiều tổ chức muốn bảo đảm rằng tài sản của họ nằm trong biên giới Mỹ để tránh rủi ro chính trị và thuế quan.

Chỉ trong vài tháng, lượng vàng lưu kho tại sàn giao dịch vàng COMEX New York đã tăng gần 75% so với thời điểm trước bầu cử Mỹ. Trong khi đó, ở London, trung tâm giao dịch vàng lâu đời của thế giới, thời gian chờ rút vàng tại Ngân hàng Anh đã kéo dài gấp nhiều lần. Một số nhà phân tích gọi đây là “cơn khát vàng vật chất” chưa từng có kể từ khủng hoảng tài chính 2008.

Ông Phair nhận định: “Có vẻ như có một bàn tay vô hình nào đó đang gom vàng và bạc vật chất về Mỹ – gần như là chuẩn bị cho điều gì đó lớn lao sắp tới”.
Kho vàng tại Fort Knox, Mỹ. Ảnh: Trung tâm Dự trữ vàng bạc của Mỹ
Ai đang gom vàng và để làm gì?

Câu hỏi lớn nhất trên thị trường hiện nay là: Ai đang thu mua lượng vàng khổng lồ này, và vì sao?

Một số chuyên gia suy đoán rằng chính quyền Mỹ có thể đang chuẩn bị tổng kiểm kê kho vàng quốc gia, điều chưa từng diễn ra kể từ thập niên 1950.

Ông Phair úp mở: “Có thể ai đó đã được báo trước rằng sắp có một cuộc kiểm toán vàng, và họ muốn bảo đảm rằng lượng vàng đủ lớn nằm trong lãnh thổ Mỹ”.

Ông cũng nhắc đến khả năng Bộ Tài chính Mỹ dưới thời tân Bộ trưởng Scott Bessent có thể xem xét vai trò mới cho vàng trong chính sách tiền tệ, nhất là trong bối cảnh đồng USD chịu áp lực và các nước BRICS đẩy mạnh dự trữ vàng.

Dữ liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy, chỉ riêng Trung Quốc đã mua thêm hơn 200 tấn vàng trong 12 tháng qua, còn Nga tiếp tục gia tăng tỉ trọng vàng trong dự trữ ngoại hối.

Thị trường vàng siết chặt, giá thuê tăng vọt

Một tín hiệu đáng chú ý khác là lãi suất thuê vàng (gold lease rate) đã tăng mạnh. Thông thường, các ngân hàng lớn có thể cho thuê lượng vàng họ nắm giữ để tạo lợi nhuận ngắn hạn. Nhưng hiện nay, họ không còn muốn cho thuê – vì “ai cũng muốn giữ vàng thật”, theo lời ông Phair. Điều này cho thấy thị trường vật chất đang dần khan hiếm, và giá vàng giao ngay sẽ còn biến động mạnh.

Tại Mỹ, một số bang như Texas, Utah và Missouri đã đề xuất các dự luật cho phép chính quyền bang mua và tích trữ vàng như tài sản bảo đảm. “Hiện có hơn chục bang đang xem xét hình thức nắm giữ vàng” – ông Phair nói, coi đây là “làn sóng vàng mới” trong hệ thống tài chính nội địa.

Một yếu tố khác khiến giới đầu tư lo ngại là khả năng chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế nhập khẩu vàng, như một phần trong chiến lược thương mại bảo hộ. Dù vàng thường được xem là “kim loại tiền tệ” nên được miễn thuế, song hành động phòng ngừa của các ngân hàng – chuyển vàng về nước – cho thấy họ đang tính đến cả kịch bản xấu nhất.

Ông Phair kết luận: “Tôi chưa từng chứng kiến thị trường biến động nhanh như hiện nay”.

Giá vàng thế giới chiều 16.10 giao dịch quanh mức 4.231 USD/ounce.

Về giá vàng trong nước chiều 16.10, giá vàng miếng SJC giao dịch quanh mức 148,1 – 149,1 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra). Bảo Tín Minh Châu giao dịch quanh mức 151 – 154 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra).

Giá vàng nhẫn SJC 9999 giao dịch quanh mức 145,9 – 148,2 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra).