Cây xương sông được sử dụng như một loại rau gia vị, giúp cho món ăn thêm thơm ngon và hấp dẫn. Không chỉ vậy, loại cây này còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, là một loại dược liệu rất quen thuộc trong nhiều bài thuốc chữa bệnh. Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công dụng của loại cây này.
1. Một số đặc điểm của cây xương sông
Đây là một loại cây thân thảo và có thể đạt chiều cao 1m. Lá của cây xương sông thuôn dài và phần mép lá có răng cưa. Từ nách của các lá sẽ mọc ra hoa xương sông và những bông hoa này thường có màu vàng nhạt. Quả xương sông có hình trụ.
Lá xương sông là nguyên liệu của nhiều bài thuốc
Trong số những bộ phận của cây xương sông, phần lá được sử dụng nhiều nhất, bao gồm cả lá tươi và lá đã được phơi khô. Lá xương sông có chứa nhiều dưỡng chất quan trọng, trong đó có 0,24% tinh dầu (chứa nhiều methylthymol, p-cymene và limonen).
Lá của loại cây này có vị đắng, hơi cay và tính ấm. Theo Đông y, công dụng chủ yếu của lá xương sông là khử mùi hôi, tanh, thông kinh hoạt lạc, tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa,… Bên cạnh đó, lá xương sông cũng có thể kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác, tạo nên những món ăn thơm ngon và chứa nhiều dinh dưỡng.
2. Cây xương sông có những công dụng gì?
Các hợp chất trong cây xương sông, đặc biệt là lá xương sông có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, do đó đây chính là thành phần không thể thiếu của nhiều bài thuốc chữa bệnh trong Đông y. Một số công dụng của xương sông có thể kể đến như:
Lá xương sông giúp giảm đau họng
– Giảm đau họng, cải thiện tình trạng khàn tiếng:
Thay đổi thời tiết, nhất là khi trời chuyển lạnh đột ngột là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau họng, khàn tiếng, khiến bạn khó chịu và gặp nhiều bất tiện trong cuộc sống. Để khắc phục vấn đề sức khỏe phổ biến này, bạn có thể sử dụng bài thuốc từ lá xương sông. Bạn hái một nắm lá xương sông, sau đó rửa thật sạch và để một lúc cho lá ráo nước. Tiếp đó, đem lá đi giã nát và nhúng vào một ít giấm rồi ngậm. Thực hiện trong khoảng 7 ngày, triệu chứng đau họng và khàn tiếng sẽ được cải thiện.
– Giảm đau xương khớp: Đây là vấn đề sức khỏe rất thường gặp, nhất là ở những người lớn tuổi. Đau nhức xương khớp khiến người bệnh rất khổ sở, gây mất ngủ và giảm chất lượng sống. Lá xương sông là một trong những bài thuốc dân gian giúp người bệnh giảm đau xương khớp hiệu quả.
Cách thực hiện rất đơn giản. Khi bị đau nhức xương khớp, bạn chỉ cần dùng một nắm lá xương sông mang đi rửa sạch, sau đó giã và sao lá lên, rồi đắp trực tiếp lên vùng bị đau. Để những hợp chất trong lá thẩm thấu hiệu quả hơn, bạn có thể dùng một tấm vải và buộc chặt lá thuốc, rồi để qua đêm.
– Chữa mề đay: Khi xảy ra tình trạng nổi mề đay, bạn sẽ cảm thấy vô cùng khó chịu và chỉ muốn cải thiện tình trạng này nhanh chóng. Trong dân gian có lưu truyền bài thuốc chữa mề đay từ lá xương sông như sau: Bạn cần chuẩn bị lá xương sông (40g), lá khế (40g) và khoảng 20g lá chua me đất. Rửa sạch tất cả các nguyên liệu trên rồi mang đi giã nhỏ. Sau đó, cho một chút nước ấm hòa cùng với lá để uống. Phần bã còn lại, xoa lên vùng da bị nổi mề đay.
– Giảm nôn trớ ở trẻ: Khi trẻ bị trớ liên tục, bạn có thể khắc phục bằng lá xương sông. Chuẩn bị khoảng 2 đến 3 lá xương sông, rửa sạch và thái nhỏ. Hòa cùng với 3 đến 5 thìa cà phê mật ong. Sau đó hấp cách thủy trong vòng 10 phút. Dùng hỗn hợp vừa thu được để cho trẻ uống.
Dùng lá xương sông để chữa đầy bụng
– Chữa chứng đầy bụng, khó tiêu
Nếu như bạn đang khó chịu vì chứng đầy bụng và khó tiêu, có thể áp dụng bài thuốc từ lá xương sông. Bạn cần chuẩn bị lá xương sông cùng với một số vị thuốc khác như trần bì, tía tô, chỉ xác, hậu phác, sinh khương. Sau đó mang đi sắc lấy nước và uống. Loại thuốc này sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
Lá xương sông được dùng để chữa đau răng
– Chữa đau nhức răng: Bài thuốc này có sử dụng rễ của cây xương sông cùng với hoàng liên. Cho 2 nguyên liệu này vào chai thủy tinh và ngâm với rượu trong vòng 10 đến 14 ngày. Sau đó, dùng bông chấm vào phần rượu thuốc và chấm lên vùng răng lợi đang bị đau nhức.
3. Món ăn từ cây xương sông
Dưới đây là một số món ăn từ cây xương sông đơn giản, dễ thực hiện và mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng:
– Lá xương sông cuốn thịt băm:
Khi hái, bạn nên lựa chọn những lá lành, không quá non nhưng cũng không quá già. Rửa sạch lá và để ráo. Có thể đập dập phần xương lá để khâu cuốn thịt dễ dàng hơn.
Xay thịt và ướp cùng với các loại gia vị cho vừa vặn, có thể cho thêm một chút hành lá để món ăn thơm ngon và hấp dẫn hơn. Dùng lá xương sông đã chuẩn bị để cuốn thịt, có thể dùng cuống lá hoặc tăm xiên để khi rán lá không bị bung ra. Cho chảo lên bếp và đổ một lượng dầu vừa phải vào chảo, đến khi dầu sôi thì cho chả vào rán. Lật các mặt để chả chín đều.
– Lá xương sông nấu canh cá: Để làm món ăn này, bạn cần chuẩn bị một số nguyên liệu như sau: 100g lá xương sông, khoảng 500g cá tươi, 5 quả chuối xanh và các loại gia vị.
Đầu tiên, cần làm sạch cá và rửa sạch. Phần chuối, bạn gọt vỏ và cắt nhỏ, đồng thời ngâm muối để phần chuối không bị thâm. Phần lá xương sông thì cần rửa sạch và thái nhỏ.
Sau đó, rán sơ cá. Khi rán cá xong thì vớt cá ra ngoài và cho chuối vào xào qua. Cho cá, chuối vào nồi nước và hòa cùng một chút mẻ. Khi nồi cá đã chín, bạn cho lá xương sông, nếm gia vị vừa ăn rồi tắt bếp.
Hi vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ về đặc điểm cũng như công dụng của cây xương sông. Những bài thuốc từ lá xương sông chỉ mang tính tham khảo, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để tránh những vấn đề sức khỏe không đáng có.