Tại sao tháng 12 âm lịch lại được gọi là tháng củ mật? Người xưa kiêng kỵ gì tháng này để may mắn?

Tháng củ mật trong dân gian là một tháng đầy nỗi lo lắng bất an nên ai cũng phải đề phòng.

Tháng củ mật là gì? Vì sao tháng 12 gọi là tháng củ mật?
Những ngày cuối năm đang trôi nhanh, mọi người lại lo lắng về tháng củ mật. Chữ Củ mật chiết tự theo chữ Hán thì củ có nghĩa là xem xét kiểm soát, còn mật là kín, cẩn thận, không để lộ. Như vậy củ mật ý nghĩa là cần kiểm soát chặt chẽ đừng hớ hênh sơ hở.
Theo kinh nghiệm của người xưa, tháng 12 chạp là tháng cuối cùng của năm âm lịch là tháng chuẩn bị đón một kỳ lễ Tết Nguyên đán, đây là dịp lễ lớn nhất năm. Bởi thế thế tháng 12 thường rất bận rộn, và nhiều lo lắng. Tháng 12 nhà ai cũng tính toán lo toan tiền cho Tết, mua sắm chuẩn bị đồ cho Tết. Thế nên tháng 12 ai cũng bận, mà mọi việc thì dễ sơ sểnh hớ hênh, tháng 12 cũng nhiều buổi ăn uống. Tháng 12 cũng là tháng hanh khô dễ hỏa hoạn.

Củ mật là từ tiếng Hán ý nghĩa cẩn trọng kiểm soát cẩn thận
Tháng 12 cũng là tháng mà mọi người tất toán nợ năm cũ, chuẩn bị mua sắm Tết nên trong nhà ai cũng có tiền hơn các tháng khác. Bởi thế trộm cắp rất dễ rình rập, ăn uống no say thì dễ ngủ quên, dễ bị ốm đau bệnh tật và dễ gặp tai nạn, nấu nướng nhiều bằng bếp rơm bếp củi có thể bị cháy bếp. Tháng 12 rét mướt lại phải thức đêm chăm lo Tết thì dễ đổ bệnh. Do đó tháng 12 Chạp phải củ mật tức là phải kiểm soát chặt chẽ mọi vấn đề để tránh mất mát, hao tổn tiền tài, tránh các sai sót cuối năm.
Tháng 12 mà còn mất trộm hay còn ốm đau hay còn tai nạn cháy nhà cháy bếp thì không còn Tết và không còn gì đón năm mới. Đó là điềm báo xấu, thậm chí ảnh hưởng cả năm sau, dông cả năm.
Những thứ cần chú ý kiêng kỵ trong tháng 12 củ mật
Người xưa thường dặn tháng 12 tháng củ mật thì con cháu cần chú ý:
Giữ tiền cẩn thận, đừng để mất tiền: Đồng tiền đi liền khúc ruột. Thế nên tháng 12 càng cần đề phòng trộm cắp xâm nhập vào nhà. Người xưa dặn nên khóa cổng cửa cẩn thận, cầm tiền đi đứng bên ngoài hoặc cất tiền tại nhà đều phải cẩn trọng tránh bị mất trộm cắp sẽ mang vận xui, không còn tiền tiêu Tết hoặc tiền lo cho năm sau. Vận xui kéo tới vào dịp cuối năm giống như hiện tượng sóng sau đổ sóng trước chồng chất thêm nhiều cái xui khác có thể kéo tới, nên năm sau có thể sẽ báo hiệu một năm không thuận lợi.

Tháng củ mật đề phòng củi lửa
Cẩn thận củi lửa: Tháng 12 âm lịch là lúc thời tiết hanh khô nên dễ cháy dễ hỏa hoạn. Ngày xưa thường dùng đồ dễ cháy như nhà tranh, bếp lợp mái, đồ dùng từ gỗ, tre nên hanh khô bén lửa một chút có thể thiêu rụi mọi thứ tài sản. Điều đó sẽ khiến đại họa vì một căn nhà dựng lên tốn kém vô cùng, cuối năm không có chỗ ở thì lại càng xui xẻo. Hơn nữa cuối năm là lúc nhiều bữa ăn uống, cỗ bàn, say sưa hoặc nấu nướng nhiều không cẩn trọng là dễ bị hỏa hoạn. Thời xưa hỏa hoạn là có thể mất sạch mọi thứ. Thời nay việc nhà cửa kiên cố hơn, nhưng sự cố hỏa hoạn vẫn vô cùng nguy hiểm.
Cẩn thận người tới ở nhờ: Người xưa còn kiêng dịp cuối năm thì không có người lạ ở trong nhà mình. Đặc biệt đêm giao thừa thì khách không được lưu lại qua đêm. Ngày nay một số nơi vẫn giữ quan niệm này nên khách thường ra ngoài đến hôm sau chủ nhà xông đất xong thì mới về
Cẩn thận giao tiếp, ăn uống, rượu chè
Cuối năm có nhiều dịp gặp gỡ tiệc tùng liên hoan nên cần chú ý ăn uống, đặc biệt cẩn trọng với rượu bia. Uống rượu say thì không còn tỉnh táo nói lời đôi khi không chuẩn, đi đứng không vững gây xui rủi cuối năm. Uống rượu say thì có thể gặp nạn, bị bệnh. Thế là nếu không “củ mật” thì có thể gây gổ cãi nhau, đánh lộn, đi đứng ngã đường ngã ao, tai nạn, ngộ độc rượu, ngộ độc thức ăn… Thế là đổ bệnh, gặp nạn, thậm chí mất mạng.
Cẩn trọng giữ sức khỏe cuối năm
Tháng 12 âm lịch cũng là tháng chuẩn bị nghỉ ngơi nhưng cũng lại là tháng quay cuồng lo cho Tết từ mua sắm, dọn dẹp trang hoàng lại nhà cửa, cố gắng thu vén công việc cho hoàn tất một năm để đón năm mới yên tâm nên mọi người thường mệt mỏi. Thời tiết cuối năm cũng thường bất lợi cho sức khỏe. Hầu như tháng 12 chạp ai cũng quay cuồng để hoàn tất mọi việc thông thường lại kết hợp thêm việc Tết nhất. Do đó ăn uống thường không đúng giờ, ăn vội vàng, làm việc nhiều gấp gáp. Thế nên tháng 12 cần lên kế hoạch chi tiết công việc, phân bổ công việc trong gia đình, hỗ trợ nhau.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm