Ông bà ta thường nói: “Có đức mặc sức mà ăn”. Câu nói ấy vừa là đề cao tầm quan trọng của đức, cũng là muốn răn dạy rằng, con người dù làm gì cũng phải coi trọng đức, tích đức.
Con người tích đức như thế nào? Có phải chỉ là cho đi vật chất không? Nhưng không phải ai cũng có điều kiện vật chất để cho đi. Kỳ thực có nhiều cách tích đức mà ngay cả khi không có điều kiện vật chất, mỗi người vẫn có thể làm được.
1. Tích đức từ lời nói
Có câu: “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Lời nói cần phải thể hiện sự khoan dung độ lượng đối với người khác.
Ngay cả khi cần nói thẳng, chúng ta vẫn nên xuất phát từ thiện ý thì người nghe sẽ dễ dàng tiếp nhận hơn. Trước khi nói lời “lạnh như băng”, chúng ta hãy hâm nóng nó lên một chút. Trước khi nói lời phê bình người khác, chúng ta hãy chú ý cân nhắc đến lòng tự tôn của người nghe.
Lời nói là có sức mạnh vô cùng, nó có thể cải biến một con người. Bởi vậy mà cổ nhân vẫn dạy, một lời khen ngợi đúng lúc có giá trị ngàn vàng.
Con người dù làm gì cũng phải coi trọng đức, tích đức. (Ảnh minh họa)
2. Tích đức từ việc giữ lễ tiết
Người có lễ tiết đi khắp thiên hạ cũng khó có người trách mắng, không ưng ý. Người hiểu biết lễ tiết cho dù ở nơi nào cũng sẽ thể hiện ra sự nho nhã, lịch thiệp và khiến người tiếp xúc cảm thấy đáng tin cậy. Người đáng tin cậy thì luôn có nhiều cơ hội thành công trong cuộc đời.
3. Tích đức từ tính cách khiêm nhượng
Người kiêu căng ngạo mạn, thích thể hiện tài năng thì đi đâu cũng có kẻ địch, vì kiêu căng ngạo mạn chiêu mời họa. Bởi vậy một người cần tránh khoe khoang tài năng của bản thân mình mọi lúc mọi nơi, càng không nên ở trước mặt người đang thất ý mà đàm luận về đắc ý của mình. Làm người, trước là đừng khoa trương tùy tiện, sau đừng đắc ý, nên khiêm nhượng một chút mới là tốt.
4. Tích đức từ việc hiểu người khác
Trong cuộc sống hay trong công việc, ai cũng mong muốn người khác hiểu và thừa nhận mình.
Hiểu người khác cũng chính là một cách đem lại lợi ích cho người khác. Vì vậy, hãy đổi vị trí của mình cho người, đứng ở vị trí của người khác để hiểu họ. Đó là thể hiện của một nhân cách rộng lượng.
Ai cũng có lòng tự tôn, tự trọng của bản thân mình. Vì vậy, trong cách đối nhân xử thế, chúng ta nên đặt lòng tự tôn của người khác ở vị trí cao. Luôn cố gắng để người khác cảm nhận thấy sự tôn nghiêm của bản thân họ.
Tôn trọng người yếu kém hơn mình càng là một phẩm đức đáng quý. Người trí tuệ hiểu rằng ở địa vị càng cao thì càng không thể khinh thường người khác.
5. Làm việc thiện
Ở vào thời khắc quan trọng trong cuộc đời, ai mà không hy vọng có người trợ giúp mình? Lòng tốt sẽ luôn luôn được người khác khắc sâu và nhớ kỹ. Nếu gặp việc thiện hãy làm ngay, đừng chần chừ. Nhưng chúng ta cần nhớ rằng giúp đỡ người khác phải xuất phát từ thiện lương, không tính toán, vụ lợi. Khi giúp đỡ người khác cũng cần tìm cách để đối phương vui vẻ tiếp nhận.
Người xưa có câu: “Hành thiện tối nhạc” ý nói làm việc thiện là vui sướng nhất. Lòng người thật vô cùng kỳ lạ, khi chúng ta làm bất kể việc gì không tốt thì trong lòng sẽ thấy bất an, không vui vẻ nổi, nội tâm cũng không thể thoải mái.
Trái lại, nếu như một người làm việc thiện không vì điều kiện gì, trợ giúp người khác, làm việc có lợi cho người khác thì trong lòng người ấy chắc chắn sẽ vô cùng vui vẻ hạnh phúc. Đây chẳng phải chính là cái phúc, đức mà ai ai cũng có thể ngay lập tức cảm nhận được mỗi khi làm việc thiện sao?
6. Tích đức từ việc thành thật với mọi người
Người không thành thật sẽ khó tồn tại, người giả dối tất sẽ không có bạn chân thành. Cho nên cổ nhân luôn khuyên rằng phải lấy thành tín làm gốc, coi trọng thành tín trong mọi mối quan hệ.
Người có thể dùng thành tín để thu phục người khác thì sẽ dễ đạt được thành công. Trái lại, một người nếu như đã đánh mất đi sự thành thật thì làm việc gì cũng khó.
7. Tích đức từ việc biết cảm ơn
Cảm ơn là một cách ngợi ca cuộc đời. Trong cuộc sống, lời cảm ơn đúng lúc, kịp thời sẽ khiến mọi người thân thiện với nhau hơn, gần gũi và hiểu nhau hơn.
8. Tích đức từ việc mỉm cười với người khác
Từ xưa đến nay, mỉm cười luôn được đánh giá là một loại phương thức kết nối hữu hiệu giữa con người với con người. Có lẽ trong cuộc sống này sẽ không có ai cự tuyệt một nụ cười chân thành cả.
9. Tích đức từ sự khoan dung
Lòng khoan dung của con người có thể cải biến một con người lầm lỗi, khiến họ từ một người xấu trở thành một người tốt hơn. Người có lòng khoan dung sẽ dễ dàng chiếm được lòng người. Cho nên hãy học cách tha thứ cho lỗi lầm của người khác.
10. Tích đức nhờ biết lắng nghe
Người xưa có câu: “Nhìn nhiều, nghe nhiều và nói ít”. Cổ nhân cũng giảng: “Nói chuyện là một loại năng lực, nhưng im lặng là một loại trí tuệ“. Cho nên, khi người khác chia sẻ nỗi lòng, có thể lắng nghe họ là cách giúp đỡ họ tốt nhất.
11. Tích đức từ việc thủ vững danh dự của bản thân
Cổ nhân giảng rằng, tiền của nhiều bao nhiêu cũng không đủ để đánh đổi danh dự của một người. Người càng biết giữ danh dự, coi trọng danh dự thì càng khiến người khác tôn kính và mong muốn kết giao. Người không biết trọng danh dự của bản thân thì sẽ không có liêm sỉ, việc gì họ cũng làm để được lợi cho dù đó là việc làm tổn đức.
12. Tích đức từ việc buông bỏ dục vọng
Từ xưa đến nay, người đứng đầu một gia đình, một đất nước mà đạt được thành công thì rất nhiều đều dựa vào cần kiệm, tiết chế, tu thân. Còn “vong quốc bại gia” thì hầu hết đều là vì xa xỉ, buông thả dục vọng, thuận theo ham muốn mà thành.
13. Hiếu thảo với cha mẹ
Hiếu thảo không chỉ là trách nhiệm bổn phận mà còn là tiêu chuẩn để đánh giá một người là tốt hay xấu của cổ nhân. Bởi vậy, những người hiếu thảo ngày xưa luôn được tôn kính, được người người mong muốn kết giao và hợp tác.