1. Đặc điểm của cây sim và quả sim
Cây sim (Rhodomyrtus tomentosa Wight) thuộc họ Sim, dạng cây bụi phân thành nhiều cành. Lá của cây sim mọc đối nhau, hình trứng, phiến dày, gồm 3 gân chính, có lông tơ ở mặt dưới. Hoa của loài cây này màu hồng tím, mọc riêng lẻ hoặc tập trung ở kẽ lá.
Cây sim cho quả mọng, vị ngọt, dùng làm dược liệu chữa bệnh trong Đông y
Quả sim thuộc họ quả mọng, có màu tím sẫm khi chín, ăn ngọt, có nhiều hạt nhỏ. Đây là dược liệu quý được Đông y cho rằng có tính bình, vị ngọt chát, rất tốt đối với việc chỉ huyết, dưỡng huyết, cố tinh, sáp trường. Nhờ đặc điểm này mà quả sim được dùng để chữa chứng thổ huyết, huyết hư, chảy máu mũi, lị, tiểu tiện ra máu, thoát giang, di tinh, tai ù, băng huyết,…
Có thể thu hoạch quả sim chín vào mùa mùa thu để dùng trực tiếp hoặc phơi khô, sấy khô để dùng dần làm thuốc với liều 12 – 15g khô (tương đương 30 – 60g tươi). Thành phần dược tính quả sim gồm: protein, vitamin, axit béo cùng một số dược chất như riboflavin, thiamin, acid nicotinic.
Trong quả sim có hàm lượng lớn chất xơ (gần 70%) nên rất tốt đối với cải thiện triệu chứng táo bón, giúp nhuận tràng. Cũng chính điều này khiến cho quả sim có khả năng loại bỏ các mảng bám ở thành mạch nhờ đó ngăn ngừa nguy cơ đối với bệnh tim mạch. Lá, thân và nụ sim có nhiều hoạt chất giúp hỗ trợ giải độc gan, phòng ngừa nguy cơ xâm nhập của các loại vi khuẩn gây hại cho hệ tiêu hóa.
2. Công dụng của quả sim đối với sức khỏe
2.1. Một số lợi ích của quả sim với sức khỏe
– Phòng chống oxy hóa
Oxy hóa là tác nhân gây ra không ít bệnh lý cho cơ thể, làm phá hủy màng tế bào, tổn thương DNA, biến đổi protein,… Chất chống oxy hóa tự nhiên rất tốt trong phòng ngừa và điều trị bệnh gây ra bởi gốc tự do. Quả sim là một nguyên liệu tự nhiên như vậy.
Quả sim chứa chất chống oxy hóa tốt cho cơ thể
Đối với việc chăm sóc da, nhờ có hàm lượng vitamin và khoáng chất cao nên nước uống từ quả sim có thể khiến cho da trở nên mịn màng và hồng hào hơn. Ngoài ra, chất chống oxy hóa từ loại quả này cũng ngăn ngừa hiệu quả tình trạng lão hóa da.
– Giải nhiệt, thanh lọc
Nước uống từ quả sim giúp thanh lọc và giải nhiệt rất tốt. Đặc biệt, khi tham gia các hoạt động thể lực mạnh, loại nước uống này còn bổ sung năng lượng để đem lại cảm giác khỏe khoắn cho cơ thể.
– An thai, bổ máu
Phụ nữ sau sinh hoặc trong quá trình mang thai rất cần bổ sung sắt đề phòng ngừa nguy cơ thiếu máu. Uống trà từ quả sim mỗi ngày sẽ tăng cường tạo máu, phòng ngừa tình trạng suy nhược và chống xuất huyết.
– Kích thích tiêu hóa
Quả sim còn chứa nhiều dưỡng chất làm tăng cảm giác ngon miệng, nhờ đó mà giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
– Cải thiện chức năng sinh lý
Đối với nam giới, quả sim có tác dụng điều trị xuất tinh sớm, yếu sinh lý, tăng cường sinh lực và bổ sung khí huyết. Đặc biệt, rượu ngâm từ quả sim có vị thơm ngon tương tự với vang nho nên rất phù hợp với vị giác phái mạnh.
– Phòng ngừa xơ vữa động mạch
Quả sim giúp tăng cường loại cholesterol có lợi cho cơ thể nên giảm thiểu được tình trạng xơ vữa động mạch.
2.2. Bài thuốc chữa bệnh từ quả sim
– Chữa đại tiện ra máu: lấy 20g quả sim khô sắc cùng 400ml nước cho đến khi còn khoảng 320ml nước thì chắt nước ra chia làm 2 lần uống/ngày, thực hiện liên tục 1 tuần.
– Chữa thổ huyết, băng huyết: đem sao cháy quả sim khô rồi nghiền thành bột, cất vào lọ thủy tinh và đậy nắp kín. Hàng ngày lấy 12 – 15g pha với nước sôi và uống. Nếu bị vết thương ngoài da có thể dùng bột này đắp lên vùng tổn thương.
– Chữa bệnh trĩ: lấy 30 – 60g quả sim tươi (tương đương 15 – 30g quả sim khô) đem nấu với dạ dày lợn để làm thức ăn mỗi ngày.
Rượu sim có vị ngọt gần như rượu nho, được nhiều người yêu thích
– Chữa suy nhược thần kinh, suy nhược cơ thể, thiếu máu ở thai phụ: sắc 15 – 20g quả sim khô nước để uống nhiều lần trong ngày.
– Chữa xuất tinh sớm: lấy một nắm nhỏ quả sim tím, 5 thìa đường phèn, 1 quả trứng gà, 1 chén rượu trắng nhỏ và 500ml nước. Tất cả đem đun cho đến khi còn khoảng 300ml thì chắt lấy nước uống trước khi đi ngủ.
– Cải thiện sức khỏe bằng rượu sim: Để ngâm rượu sim cần có: 1kg quả sim khô (2kg quả sim tươi phơi khoảng 1 – 2 nắng), 2 lít rượu nếp >35 độ C. Sim cho vào bình sau đó đổ ngập rượu và đậy kín trong vòng 1 tháng là có thể đem ra uống. Rượu sim không chỉ cải thiện chức năng sinh lý nam mà còn tốt cho thể trạng và hệ tiêu hóa.
3. Khi sử dụng quả sim cần lưu ý
– Cách chọn quả sim
Để sử dụng quả sim phục vụ cho sức khỏe, tùy theo mục đích sử dụng mà việc lựa chọn nguyên liệu sẽ khác nhau:
+ Để ngâm nguyên quả: chọn quả chưa chín kỹ hoặc đang ương.
+ Làm mật: chọn quả vừa chín tới để quá trình lên men cho mùi vị ngon hơn.
Khi chọn quả sim cũng nên bỏ quả dập nát đi để tránh làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Trước khi ngâm sim nên ngâm qua một lượt nước muối để loại bớt vi khuẩn và giảm vị chát sẵn có của quả sim.
– Người bị táo bón xuất phát từ nguyên nhân nhiệt không nên dùng nước uống quả sim vì nó có chứa nhiều tanin – hoạt chất sẵn có làm nên vị chát cho sim.
– Trước khi sử dụng bất cứ bài thuốc chữa bệnh nào từ quả sim nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa vì không phải cơ địa của người nào cũng phù hợp với dược liệu tự nhiên này. Trong quá trình sử dụng nếu có bất cứ triệu chứng bất thường nào nên trao đổi với bác sĩ ngay và không nên tự ý bỏ thuốc Tây khi áp dụng bài thuốc từ quả sim, trường hợp muốn bỏ thuốc cần có sự đồng ý của bác sĩ.
Hy vọng những nội dung chia sẻ trên đây đã giúp bạn hiểu hơn về lợi ích mà quả sim mang lại cho sức khỏe để biết cách sử dụng hiệu quả dược liệu này.